درباره ایدز بیشتر بدانیم

ایدز یک نوع بیماری است و با افراد مبتلا به آن( اچ آی وی مثبت) باید مثل یک بیمار رفتار کرد نه یک مجرم. ایدز بیماری است که عدم آگاهی از راههای انتقال آن به خصوص در جوانان، شانس ورود و مبتلا شدن را افزایش داده و میزان شیوع آن در جامعه به صورت بسیار چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد.

HIV یا اچ آی وی چیست؟

اچ-H مخفف Human ، آی-I مخفف  Immunodeficiency و وی-V مخفف  Virus است که به معنی ویروس نقص ایمنی انسان می باشد.

ویروس اچ آی وی یک ذره بسیار کوچک می باشد که برای زندگی به بدن موجود زنده ی دیگر نیاز دارد. ویروس برای تکثیر به سلول موجود زنده نیاز دارد و با تکثیر در داخل سلول باعث آسیب رسید به آن می شود.

AIDS چیست؟

AIDS مخفف کلمات Acquired Immune Deficiency Syndrome می باشد که به معنی سندرم نقص ایمنی اکتسابی است. بیماری ایدز با آسیب زدن به سیستم ایمنی بدن آن را در مقابل انواع میکروبها و ویروسها که تا قبل این به راحتی نابودسان میکرد، بسیار ضعیف و آسبی پذیر میکند. به نحوی که با گذشت زمان از بیماری ایدز تعداد سلولهای سیستم دفاعی بدن کم و کمتر میشود.

تفاوت ایدز و HIV

ویروس HIV وقتی وارد بدن فرد می شود شروع به از بین بردن سلولهای دفاعی بدن می کند. به طور میانگین سالانه بین 70 تا 100 سلول توسط ویروس ایدز از بین می روند. با ادامه این روند و از بین رفتن حدود 1400 سلول دفاعی در بدن دیگر بدن قادر به دفاع از خود نیست و اینجا زمانی است که وارد مرحله بیماری ایدز می شویم. البته میزان وکیفیت تغذیه فرد مبتلا در تعداد سلولهایی مه از بین می روند موثر است. افرادی که تغذیه مناسبی ندارن و تحت نظر پزشک نمی باشند تعداد بیشتری سلول را مدت زمان مشابه از دست داده و زودتر به مرحله ایدز و حتی مرگ می رسند.

کسانی که تحت نظر پزشک قرار می گیرند و به طور منظم از داروها استفاده می کنند مدت زمان بسیار بیشتری می توانند به زندگی عادی خود قبل از ورود به مرحله بیماری ایدز ادامه دهند. البته این داروها بسیار گران و کمیاب بود و عمدتا در کشورهای فقیرتر در دسترس نیست. 

به همین دلیل میزان مرگ و میر در کشورهای جهان سوم و فقیرتر بسیار بیشتر از سایر کشورهای توسعه یافته می باشد.

راههای انتقال اچ آی وی

ویروس HIV بسیار مسری وخطرناک است. این ویروس همواره و در همه جا امکان انتقالش وجود دارد. هیچ کسی نمیتواند خود را از خطر ابتلا به آن مبرا بداند. البته با شناسایی راههای انتقال HIV و آگاهی کامل از روش های پیشگری و مراقبتی احتمال ابتلا به آن را می توان بسیار کم کرد.

راههای انتقال ایدز را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

داروهای تزریقی، تماس با خون آلوده، استفاده از محصولات خونی آلوده، پیوند بافت یا اعضای آلوده، رابطه جنسی بدون محافظت با فرد آلوده و سرایت از مادر آلوده به جنین یا از طرق شیر آلوده به فرزند

راههای شناسایی ویروس اچ آی وی

برای شناسایی ویروس HIV دو روش وجود دارد:

روش PCR

روش پی سی آر با استفاده از فناوری های پیشرفته آزمایشگاهی و فنی پیچیده ویروس را ردیابی می کنند. این روش تنها 5 روز پس از ورود ویروس قادر به شناسایی ویروس میباشد. همچنین هزینه ای این آزمایش بسیار بالا بوده و زیاد مورد استفاده قرار نمی گیرد.

روش Elisa

روش الیزا بر اساس وجود و حضور غالب سیستم دفاعی ویروس اچ آی وی را تشخیص می دهد. این روش به دلیل ارزان بودن و عدم نیاز به سیستمها و ابزار آزمایشگاهی پیشرفته به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.

درمان ایدز

تابه حال هیچ گونه درمان قطعی و صددرصدی برای بیماری ایدز کشف نشده است اما با استفاده از داروهای اضد ایدز و تغذیه سالم افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی سالهای زیادی بدون مشکل و سلامت به زندگی خود ادامه خواهند داد و روند وارد شدن از مرحله ابتلا به ویروس به مرحله ی بیماری ایدز را حتی چندین سال به تاخییر خواهند انداخت.

به همین دلیل مطمئن ترین و بهترین راه ایمن باقی ماندن از ایدز آلوده نشدن و پیشگیری است.

راههای  عدم انتقال HIV

دست دادن، بوسیدن، بغل کردن

شستن لباسها و یا ظروف غذاخوری فرد بیمار با بقیه

استفاده از حمام، توالت، استخر شنا

استفاده از اتومبیل و یا وسائط نقلیه عمومی

عطسه و سرفه

ظروف غذاخوری

گزش حشرات

همكار و یا همكلاسی

تماس های عادی و متعارف در جامعه

در موارد ذکر شده در بالا هیچ کدام باعث انتقال و ابتلا به ویروس اچ آی وی نخواهد شد.

راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری ایدز

در ادامه به بررسی راه‌هایی می‌پردازیم که از طریق آنها می‌توان خطر ابتلا به این بیماری عفونی را کاهش داد و یا از بین برد. رعایت هر کدام از موارد بیان شده برای جلوگیری از ابتلا ضروری است.

1. تماس جنسی

یکی از راه های پیشگیری از بیماری ایدز این است که در هنگام تماس جنسی از کاندوم استفاده شود. استفاده از کاندوم خطر ابتلا به بیماری ایدز را تا ۸۰ درصد کاهش می‌دهد.

2. تشخیص و درمان زودهنگام

تشخیص زودهنگام بیماری ایدز به درمان سریع و موفق آن نیز در افراد مبتلا به HIV بسیار کمک می‌کند. پیشگیری از این بیماری پیش از در معرض قرارگرفتن، با استفاده از دوز معینی از داروی تنوفوویر به همراه یا بدون امتریسیتابین بر روی بعضی از گروه‌ها موثر است.

3. پیشگیری پس از در معرض قرار گرفتن

پیشگیری پس از در معرض قرارگرفتن، یعنی استفاده از آنتی رتروویرال که در طول ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از در معرض قرار گرفتن خون یا ترشحات تناسلی آلوده به HIV، تجویز می‌شود. استفاده از زیدوودین به تنهایی نیز خطر ابتلاء به عفونت HIV از طریق تزریق سرنگ را تا پنج برابر کاهش می‌دهد.

4. پیشگیری از انتقال بیماری از مادر به فرزند

برای پیشگیری از انتقال بیماری از مادر به فرزند، می‌توان از داروهای ضدویروسی به صورت ترکیبی در دوره حاملگی و بعد از زایمان نیز استفاده کرد. البته در این وضعیت مادر نباید به فرزند شیر دهد.

5. انجام واکسیناسیون

واکسن کشف شده برای بیماری ایدز، تقریبا ۳۰ درصد خطر انتقال را کاهش می‌دهد. البته آزمایشات بیشتر و تحقیقات بیشتری نیز در این زمینه در حال انجام است.